Jajko - pokarm magiczny

Co ciekawe towarzyszy mu – odwieczne, jak widać – pytanie: co było najpierw jajko czy kura? Na próżno w starych mitach szukać na nie odpowiedzi! Są różne wersje. Albo w czasach Chaosu osiem bóstw  stworzyło kosmiczne jajo, z którego wykluł się Ptak Światłości, zwany też Wielkim Gęgaczem. Albo  odwrotnie: to właśnie Wielki Gęgacz, zniósł kosmiczne jajo. Wielkie jajo Sumerów i Babilończyków zawierało powietrze, które oddzieliło Niebo od Ziemi. Poemat opisujący wierzenia ludów bałtyckich „Kalewala” również opisuje powstanie świata jako pęknięcie wielkiego jaja - z górnej jego części powstało niebo, dolna dała początek ziemi, z żółtka wykształciło się słońce, a z białka księżyc. Tak, czy inaczej wszelkie życie pochodzi z jajka. Nic więc dziwnego, że jajko ma ogromną moc – boją się go złe duchy i choroby przez nie sprowadzane. W wielu zabiegach magicznych mających przywrócić zdrowie używane są jajka.

Lecz jajko oznacza nie tylko życie tu na Ziemi lecz także jest symbolem jakiegoś innego życia, życia po śmierci. Już dla starożytnych Greków było jajko symbolem nieśmiertelności – tak jak pisklę wydobywa się z jajka, rozbijając ograniczenia skorupki, tak dusza wydobywa się z więzów ciała aby zacząć prawdziwe życie z krainie bogów. Nic dziwnego, że chrześcijaństwo przejęło tę symbolikę. Co prawda, na początku kościół miał z jajem kłopot.  Do XII w. próbowano  wprowadzać zakazy spożywania jajek w czasie wielkanocnym, aby nie przywoływać jakichkolwiek skojarzeń z wierzeniami pogańskimi. Później zakaz dotyczył tylko okresu Wielkiego Postu. Jednak myśliciele chrześcijańscy nadali jaju nową symbolikę. Augustyn pisze „Nadzieja bowiem nie jest jeszcze rzeczywistością, jak i jajo nie jest jeszcze kurczęciem; zwierzęta czworonożne rodzą młode, ale ptaki - nadzieję na młode. Nadzieja zaś skłania nas, abyśmy nie dbali o rzeczy teraźniejsze, lecz byśmy oczekiwali rzeczy przyszłych”. Tak zinterpretowane jajko miało już zupełnie legalny wstęp na wielkanocny stół. I króluje na nim od wieków.

mow