Kolacja sederowa

Dziś Żydzi rozpoczynają święto Pesach, upamiętniające wyjście z niewoli egipskiej. Wieczorem zasiądą z rodzinami i przyjaciółmi do kolacji sederowej, na której na pewno podadzą rosół z knedlami z macy.

Na uroczyście nakrytym do kolacji stole znajdą się nie tylko pyszne potrawy, ale też talerz sederowy i maca. Maca i zawartość talerza sederowego mają znaczenie ściśle symboliczne. Bez przesady można powiedzieć, że na żydowskim talerzu paschalnym leży... Hagada, czyli opowieść o wyjściu Izraelitów z Egiptu. Każdy bowiem produkt spożywczy, który się nim znajduje symbolizuje jakiś etap niewoli egipskiej lub wyzwolenia. W trakcie Hagady, którą opowiada prowadzący wieczerzę, znaczenie każdego z tych produktów zostaje wyjaśnione, wprowadzając słuchaczy w dzieje dawnego Izraela.
Na talerzu sederowym znajdują jajko, upieczona kość, pietruszka, słona woda lub ocet, chrzan, cykoria i charoset czyli słodka masa z orzechów, daktyli i wina. Jajko upamiętnia zburzenie Świątyni. Jednocześnie w jajku kojarzącym się z cyklicznością życia, zamknięta jest symbolicznie nadzieja na odbudowę Świątyni i nadejście Mesjasza. Obok jajka leży zeroa, czyli opieczona kość, uosabiająca dawną ofiarę z baranka. Z drugiej strony jajka leży natka pietruszki lub seler naciowy, a obok słona woda lub ocet. Zielenina symbolizuje wyzwolenie, słona woda i ocet łzy i niedolę ojców. Zieleninę je się umoczoną w słonej wodzie na pamiątkę przejście Żydów przez Morze Czerwone i Pustynię. Na talerzu znajdują się też chrzan i cykoria symbolizujące gorzkie życie w Egipcie. Kolejnym produktem symbolicznym na talerzu sederowym jest charoset, czyli słodka mieszanina wina, orzechów i daktyli, doprawiana imbirem i cynamonem – gorzkie doświadczenie niewoli zostaje osłodzone późniejszym doświadczeniem wolności. Przed właściwym posiłkiem smakuje się odrobinę gorzkiego ziela, by przypomnieć sobie gorycz niewoli, po czym gorzki smak usuwa się macą i winem symbolizującym uwolnienie. Na stole obok talerza sederowego znajduje się również maca. Nie bez powodu Święto Pesach nazywa się przecież świętem przaśników. Najważniejszym bowiem przykazaniem obowiązującym Żydów w święto Paschy jest zakaz spożywania (a nawet posiadania w domu) chleba na zakwasie. Zamiast niego spożywa się macę - pieczywo ze specjalnie przygotowanej mąki.

Kolacja sederowa trwa zwykle kilka godzin i jest okazją do wyjaśnienie dzieciom mitycznej historii biblijnego Izraela.

Redakcja